Our Gallery

Contact Info

-AXIA NEWS 27/28 Mαρτίου 2021

Συνεντευξη στο Γιάννη Λιάκο

Μέσα στις αποσκευές μου, στο μεγάλο και ατελείωτο ταξίδι στην Τέχνη, έχω συναντήσει και συνεχίζω να γνωρίζω αρκετούς καλλιτέχνες με το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της εικαστικής αναζήτησης και της φιλοσοφικής σκέψης.
Συνάντησα τον Μανώλη Σαριδάκη και συνεργαστήκαμε το 2014 στην ατομική του έκθεση στην Αθήνα. Από τότε και μέχρι σήμερα, συζητούμε και ανταλλάσσουμε απόψεις για την ζωγραφική. Το ήθος, η ευγένεια μαζί με την ευαισθησία του είναι τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν και παρουσιάζονται εμφατικά μέσα στην ζωγραφική του.
Έχω την αίσθηση ότι είναι ένας ζωγράφος που γνωρίζει πως να δίνει μορφή και ζωή στα κρυμμένα.
Στην επιθυμία μου να παρουσιάσω την δουλειά του απάντησε μεγάλη προθυμία στις ερωτήσεις μου.

Ο Μανώλης Σαριδάκης και ο Γιάννης Λιάκος (φωτ. Οκτώβιος 2023).

-Μανώλη, ο τόπος, ο χώρος και ο χρόνος της δημιουργίας ενός καλλιτέχνη είναι ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία. Ζεις και δουλεύεις στην Κρήτη. Πόσο επηρεάζει αυτό τη θεματολογία σου;

Η θάλασσα και το φως είναι έντονα στοιχεία στη Κρήτη. Ο βαθύς υπαρξισμός του καθενός μας αναμειγνύεται με αυτά τα δύο στοιχεία, γίνεται βίωμα και σαν βίωμα ξετυλίγει την ερμηνεία και τις αναγωγές μέσα από τη ζωγραφική. Είναι ένας διάλογος με το βαθύ και το ουσιαστικό και δεν μπορεί παρά να είναι η ειλικρινής.

-Σε κάποια έργα χρησιμοποιείς αντικείμενα που επικαλούνται την παιδική μας ηλικία. Πώς θα το σχολίαζες;

-Είναι ιδιωματικά στοιχεία της αυτοέκφρασης μου που συντάσσονται κάθε φορά για να φτιάξουν ένα αφήγημα, είναι όμως συγχρόνως και ο κοινός τόπος  όλων μας όταν μέσα από μια συνεχή αφαιρετική διαδικασία φτάσουμε στις τρεις – τέσσερις εικόνες που κάποτε άνοιξαν την καρδιά. Το χάρτινο καραβάκι μαζί με τα άλλα εικονογραφικά στοιχεία του πίνακα, μας οδηγεί στον πρώτο φλοιό της ύπαρξής μας, σε περιοχές που αδυνατούν να αναδυθούν κάτω από το βάρος της επαναλαμβανόμενης καθημερινότητάς μας και που όταν συμβεί αποκαλύπτεται η πληρέστερη οντότητά μας.

Επίσης μας οδηγούν προς στις προσβλέψεις, τα όνειρα, το απίθανο ή το φανταστικό που αν αποκόψουμε από την καθημερινότητα μας, η ζωή μας θα ήταν μηχανική, αντανακλαστική, ίσως αβάσταχτα κουραστική. Το έργο λοιπόν είτε με την κατάδυση του στις απαρχές των βιωμάτων μας είτε με την προβολή στο χώρο προσδοκιών βοηθά στην επαναπροσέγγιση της βαθύτερης πραγματικότητας μας.

-Τι σύμβολα χρησιμοποιείς στα έργα σου;

-Σύμβολα που δημιουργούν ανοιχτούς διαλόγους, ταξίδια από τη μνήμη ως την ασχημάτιστη προσδοκία, χάρτινες βάρκες και μπάλες πλαστικές, σύννεφα που κατεβαίνουν χαμηλά στον ορίζοντα, τοπία φευγαλέα, παράθυρα που ανοίγουν στο γαλάζιο τίποτα, μικροφιγούρες και μονοφόρμες πουλιών, την ισορροπία ανάμεσα στο φως του φανοστάτη και το διάχυτο το εσπερινό, τη σιωπή του βυθού, τροχειοδείκτες που μας οδηγούν από τις αμορφοποίητες εσωτερικές αναγκαιότητες, στους προσωπικούς μας συμβολισμούς κι από εκεί στις σημάνσεις του κοινού βιώματος και της συλλογικής συνείδησης ή και ακόμα πιο πέρα, στους χώρους και τους τόπους που ονειρευόμαστε.

-Γιατί απουσιάζουν τα πρόσωπα από τα έργα σου;

Τα πρόσωπα υπάρχουν…..όμως, και χωρίς να θέλω να θεωρεί ευφυολόγημα, μετακινήθηκαν έξω απ’ το τελάρο, στέκονται απέναντι, δίπλα στο θεατή, ακολουθώντας τη ματιά του ζωγράφου που ενώ γρηγορεί και καταγράφει, διατηρεί παράλληλα την γενική της κατόπτευση, ενεργή στον διάλογο από την αφετηρία στο ζωγραφικό ίχνος ∙ τη ματιά που αντιστοιχείται πάντα στην κοινή συνείδηση, στη μετάβαση από το προσωπικό στο συλλογικό και από το ιδιωτικό στο δημόσιο, στα πρόσωπα εν τέλει που πλαισιώνουν τον θεατή και από κοινού ενεργοποιούν το έργο.

–Τα έργα σου προσδιορίζονται από μια αφαιρετική διαδικασία, γεωμετρική αρμονία και διηγούνται μια ιστορία. Μίλησέ μας για την ιστορία πίσω από την εικόνα.

-Το ζωγραφικό έργο δεν είναι παρά το όχημα της μετάβασης από το προσωπικό στο συλλογικό και από το ιδιωτικό στο δημόσιο, ξεφεύγει ή προσπαθεί να ξεφύγει από τον υποκειμενισμό προσβλέποντας σε μια γενικότερη ευταξία μέσω της γεωμετρικής αρμονίας και αφαίρεσης, όπως είπες. 

Όμως ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και ποια τα δομικά στοιχεία του έργου; Ποια είναι η δυναμική που το μορφοποιεί; Για να ζωγραφίσεις τα σύννεφα πρέπει να ζωγραφίσεις τον αέρα που φυσά ∙ η αμεσότητα θα έλεγα είναι ο παράγων ο καταλυτικός που συνδέει την πρόθεση του ζωγράφου με την χρονική στιγμή, γειώνει τη σύλληψη της ιδέας με την γλώσσα της εφαρμογής, μορφοποιεί το  ίχνος με τη γραφή και τον τρόπο της έκφρασης. Πνέει όπως ο αέρας ανάμεσα στα πράγματα, δίδοντας μόνο το πλεόνασμα από την καθημερινότητα, μετουσιώνοντας το έργο σε πειστήριο μιας ξεχωριστής πραγματικότητας.

–Έργα υπερβατικά αλλά συνάμα ρεαλιστικά με υπερρεαλιστικές παραστάσεις. Πώς θα χαρακτήριζες τη δουλειά σου;

-Ναι έτσι! Τουλάχιστον από τότε που κατάλαβα πως πίσω από τις μορφές, τα σχήματα και τις φόρμες βρίσκεται η χρονική στιγμή και πως πίσω από τις οπτικές εικόνες, βρίσκονται οι νοητικές εικόνες, οι άρρητες, οι αμορφοποίητες, οι ιδέες και οι έννοιες όλα όσα ο ζωγράφος κάποια στιγμή θα συναντήσει και θα θελήσει να οπτικοποιήσει. Αυτά που θα τον οδηγήσουν από την τρέχουσα πραγματικότητα, πίσω στην αθέατη πλευρά των πραγμάτων ή στις παράλληλες και πολλαπλές πραγματικότητες, περιοχές βαθύτερες της ύπαρξής μας.

-Μελλοντικά σχέδια…

-Η ζωγραφική είναι μια περιπέτεια της σκέψης όπως αποτυπώνεται στο ζωγραφικό έργο. Είναι παράλληλα ένα σχέδιο συμμετοχής και ένας δίαυλος προς όλους, όπου ο καθένας έχει τον δικό του ρόλο και όλοι μαζί συνολικά συνθέτουν αυτή τη διάσταση επικοινωνίας, στη οποία δεν χωρούν σκοπιμότητες. Είμαι αισιόδοξος ότι θα συνεχίσω να συμμετέχω σ’ αυτή την περιπέτεια.

*Ο Γιάννης Λιάκος είναι Σύμβουλος Τέχνης, (η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην εφ. axianews 27/28 Mαρτίου 2023). 

0